Op verkenning voor wandelroute Oud Tuil
Op maandag 26 augustus 2025 ging ik op pad samen met Bert van Dijk, mede initiatiefnemer van het Kabouterpad Tuil. Voor de rondjetuil.nl wandeling had Bert zich al eens verdiept in de bijzondere historie van Tuil. Veel historisch materiaal is toen niet gebruikt omdat het Rondje Tuil door de dijkverzwaring en andere beperkingen niet in de uiterwaard kon worden aangelegd.
Doel van de tocht was om de mogelijkheden te verkennen voor een wandelroute Oud Tuil, door de uiterwaarden waar ooit een groot deel van het dorpje heeft gelegen.
De aanleg van de spoorbrug over de Waal in 1866 draaide voor Tuil uit op een ramp. Tussen Tuil en Zaltbommel was er eeuwenlang een versmalling in de rivier. Bommelaren en Tuilenaren konden bij wijze van spreken bij elkaars huizen naar binnen kijken, want de afstand was hemelsbreed amper 400 meter. Dat zou in de winter een probleem kunnen opleveren, want opgehoopt ijs kon de pilaren van de brug beschadigen. Daarom nam men een rigoureus besluit: 44 van de 64 woningen in Tuil werden gesloopt…
Op bovenstaande tekening zie je duidelijk hoeveel huizen er zijn verdwenen en waar de oude dijk lag. De veerhaven (die er nu nog ligt) staat ook al ingetekend.
Bert van Dijk raakte als inwoner van Tuil gefascineerd door deze en andere weinig bekende gebeurtenissen uit de geschiedenis. Hij verzamelde al een schat aan informatie, die je kunt nalezen in dit document. De bedoeling is om daarmee – liefst met andere geïnteresseerden – een wandeling te realiseren die deze historie weer tot leven wekt.
Maar eerst moesten we inventariseren. Het werd een boeiende tocht langs mooie herenboerderijen, kleiafgravingen en rivierstrandjes. Het huidige Tuil herbergt nog steeds veel verhalen, en wat ik niet wist: het plaveisel van de oude Langstraat is nog steeds terug te vinden in de uiterwaarden.
En wat ook heel mooi is dat nu ook de uiterwaard rechts van het Tuilse haventje door Staatsbosbeheer is opengesteld voor wandelaars (zie foto). Daardoor wordt het mogelijk om precies daar te wandelen waar vroeger de oude rivierdijk heeft gelegen. De Struingids blijft het volgen!
Tekst en foto’s: Jan van den Berg
